Holter jest to badanie polegające na całodowym monitorowaniu ciśnienia krwi (holter ciśnieniowy) lub elektrycznej aktywności serca (holter EKG).
Holter ciśnieniowy, czyli automatyczne monitorowanie ciśnienia tętniczego polega na automatycznym pomiarze ciśnienia tętniczego krwi - co 15 min w ciągu dnia i co 30 min w nocy. Osobie badanej zakłada się na ramię mankiet ciśnieniowy podłączony do rejestratora zapisującego wyniki. Jest badaniem bardziej dokładnym niż pojedyncze pomiary wykonywane podczas wizyty u lekarza. Bardzo często wartości ciśnienia podczas pomiaru w gabinecie lekarskim są zawyżone – nazywamy to efektem białego fartucha. Może na to wskazywać wysokie ciśnienia podczas pomiaru gabinetowego i niższe podczas samodzielnych pomiarów domowych. Badanie holterowskie pomaga w tym wypadku rozpoznać nadciśnienie białego fartucha. Umożliwia również ocenę dobowego profilu nadciśnienia. Bardzo istotny, obecny w warunkach fizjologicznych jest nocny spadek ciśnienia tętniczego o przynajmniej 10% w stosunku do wartości pomiarów w ciągu dnia. W przypadku kiedy spadek ten jest mniejszy, lub występuje wzrost ciśnienia w nocy, jesteśmy narażeni na większe ryzyko chorób sercowo-naczyniowych takich jak np. zawał serca, udar mózgu.
Podczas badania pacjent powinien wykonywać normalną aktywność domową i zawodową. Błędem jest oszczędzająca aktywność życiowa podczas badania. Chory powinien notować wykonywane podczas badania aktywności, spoczynek, przyjęcie leków na nadciśnienie, jeśli takie są przyjmowane. Podczas samego pomiaru należy postarać się być nieruchomo, a mięśnie ramienia nie powinny być napięte. Decyzję o zasadności przeprowadzenia badania powinno skonsultować się z lekarzem. Wyniki badania są cenną wskazówką dotyczącą obecności, charakteru i ciężkości nadciśnienia.
Holter EKG jest całodobowym pomiarem elektrokardiograficznym. W skrócie badanie to pozwala stwierdzić, czy rytm pracy serca jest prawidłowy. Wskazaniem do wykonania badania jest podejrzenie zaburzeń rytmu serca (arytmii), które mogą objawiać się uczuciem kołatania serca, omdleniami, zawrotami głowy. Jest również wskazane w przypadku już rozpoznanych chorób związanych z dużym ryzykiem zaburzeń rytmu serca takich jak np: kardiomiopatie, czy zespoły preekscytacji. Ponadto pozwala na monitorowanie skuteczności leczenia przeciwarytmicznego. Badanie polega na przyklejeniu elektrod w kilku miejscach klatki piersiowej połączonych z rejestratorem przyczepianym zazwyczaj do paska pacjenta. Zaburzenia rytmu serca często występują napadowo i trwają krótko, czego nie da się zarejestrować podczas zwykłego kilkuminutowego badania EKG. Możliwe jest również określenie związku pomiędzy wystąpieniem arytmii, a aktywnością wykonywaną przez pacjenta. Podobnie jak w przypadku holtera ciśnieniowego pacjent powinien prowadzić dzienniczek, w którym notuje czynności życiowe, zwłaszcza wysiłek fizyczny i sen. Istotne jest również zapisanie wszystkich objawów, które pojawią się podczas badania: omdlenia, zawroty głowy, kołatanie serca, ból w klatce piersiowej z dokładnym czasem ich wystąpienia.
Standardowe badanie EKG (elektrokardiogram) jest zapisem aktywności elektrycznej serca. Polega na przymocowaniu do ciała elektrod rejestrujących potencjały elektryczne. Zapis składa się z tzw. odprowadzeń – najczęściej 12, które odzwierciedlają określoną lokalizację w sercu. Serce jest narządem, do którego pracy niezbędna jest aktywność elektryczna. Prawidłowo rytm serca jest generowany w węźle zatokowo-przedsionkowym, powstały tam impuls rozprzestrzenia sie w obrębie mięśnia sercowego prowadząc do jego skurczu – najpierw przedsionków, następnie komór. Cały cykl jest odwzorowany na zapisie EKG w postaci załamków:
- załamek P – odzwierciedla skurcz przedsionków
- załamki QRS, czyli zespół QRS – odzwierciedla skurcz komór.
- załamek T – odpowiada końcowi skurczu i początkowi rozkurczu komór.
Ponadto w zapisie wyróżnia się również odcinki i odstępy. Ocena tzw. odcinka ST jest niezwykle ważna podczas oceny niedokrwienia mięśnia sercowego. Dokładna analiza zapisu EKG jest trudna i wymaga dużego doświadczenia lekarza interpretującego. Główne informacje, które można uzyskać za pomocą badania EKG to:
Ocena rytmu serca – jego szybkości i miarowości, pozwala na zarejestrowanie arytmii i ocenę ich charakteru i ciężkości.
Ocena przewodzenia powstałych impulsów elektrycznych przez serce. W warunkach prawidłowych potencjały powstałe w węźle zatokowo-przedsionkowym rozchodzą się w określonej kolejności, co ma swoje odzwierciedlenie w zapisie EKG. W przypadku obecności zaburzeń przewodzenia, które mogą być związane między innymi z niedokrwieniem mięśnia sercowego czy anomaliami wrodzonymi, jesteśmy w stanie określić ich lokalizację.
Ocena niedokrwienia mięśnia sercowego – EKG jest kluczowym badaniem w diagnostyce zawału serca i bólu w klatce piersiowej.
Ocena przerostu komór i/lub przedsionków – na podstawie analizy EKG można stwierdzić obecność przerostów, które mogą pojawić się np. w wieloletnim źle leczonym nadciśnieniu tętniczym, wadach zastawek serca.
W badaniu EKG można zaobserwować zmiany związane z zaburzeniami elektrolitowymi np. zwiększoną lub zmniejszoną ilością potasu/magnezu/wapnia we krwi.
Ocena obecności martwicy mięśnia sercowego – przebyty zawał serca pozostawia trwałe ślady w zapisie EKG związane z ogniskami martwicy mięśnia sercowego. Warto pamiętać, że w niektórych przypadkach zawał serca nie jest zauważony przez chorego z powodu niewielkiego nasilenia objawów. Przebycie takiego zawału mogą nam sugerować nieprawidłowości w EKG.
Badanie pomocnicze w diagnostyce takich chorób kardiologicznych jak: zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie osierdzia, zatorowość płucna, obecność płynu w worku osierdziowym (tamponada serca) i wielu innych.
Zalety badania EKG:
- Jest podstawowym badaniem kardiologicznym, bez którego ciężko wyobrazić sobie współczesną medycynę.
- Jest proste do wykonania, szybkie, tanie i co ważne komfortowe dla pacjenta.
- Pozwala uzyskać bardzo dużą ilość informacji na temat pracy serca.
Napisany przez www.medimedic.pl: 2018-08-03
U każdej kobiety miesiączki przebiegają trochę inaczej. Czasami coś, co wydaje się niepokojące, jest zupełnie naturalne. Zdarza się też, że objawy, które lekceważymy lub uznajemy, że „tak ma być”, należy zgłosić lekarzowi.
