Choroba zwyrodnieniowa stawów

Choroba zwyrodnieniowa stawów, czyli osteoartroza jest jedną z najczęstszych chorób układu ruchu. W przebiegu choroby dochodzi do uszkodzenia struktury chrząstki stawowej. Postępująca choroba może doprowadzić do uszkodzenia kości pod chrząstką stawową, więzadeł, ścięgien i mięśni. Wyróżnia się chorobę zwyrodnieniową pierwotną, której przyczyny nie są znane oraz wtórną, która może być wynikiem uszkodzenia stawu, wad jego budowy lub chorób całego organizmu. Do czynników zwiększających ryzyko choroby należą:

•  wiek - ryzyko zachorowania rośnie wraz z wiekiem,
•  otyłość – większa masa ciała powoduje nadmierne obciążenie stawów i wpływa na ich funkcjonowanie
•  płeć – bardziej narażone są kobiety, szczególnie po 50. roku życia
•  czynniki genetyczne
•  przebyte urazy stawów

Choroba zwyrodnieniowa może obejmować jeden lub kilka stawów. Objawy choroby są bardzo różne, zależą od stawu dotkniętego chorobą, a także stopnia jej zaawansowania. Najczęściej atakuje stawy kolanowe, biodrowe, stawy rąk i kręgosłupa, ale może dotknąć każdego stawu. Najczęstsze objawy towarzyszące chorobie to:

• ból na początku choroby odczuwany w trakcie ruchu, a w postępującej chorobie także w czasie spoczynku
• ograniczenie ruchomości
• trzeszczenia w stawie w czasie ruchu
• sztywność stawów, szczególnie w godzinach porannych
• zniekształcenie, wynikające z zmiany osi ustawienia stawu i powstawania wyrośli kostnych

 W przypadku wystąpienia objawów choroby zwyrodnieniowej należy zgłosić się do lekarza, kluczowe jest wczesne rozpoznanie choroby, co ułatwi leczenie i uniknięcie niesprawności.  W leczeniu choroby można wyróżnić leczenie niefarmakologiczne, farmakologiczne oraz chirurgiczne. Leczenie niefarmakologiczne pozwala zmniejszyć objawy choroby i hamuje jej postępowanie. Bardzo istotna jest redukcja masy ciała u pacjentów z nadwagą. Dzięki temu odciążone zostają nadwyrężone stawy. Ważną rolę odgrywa również fizjoterapia, która pozwala zachować sprawność i zmniejsza dolegliwości bólowe. Stosowana jest również krioterapia – okłady z lodu zmniejszają ból i objawy zapalenia. W leczeniu farmakologicznym stosowane są leki, które mają na celu walkę z bólem i stanem zapalnym. Do najczęściej stosowanych leków należą paracetamol, niesteroidowe leki przeciwzapalne i opioidy. W niektórych przypadkach konieczne jest leczenie chirurgiczne, które wykonuje się głównie w obrębie stawu kolanowego i biodrowego i dotyczy zaawansowanej choroby zwyrodnieniowej.

Nie da się całkowicie wykluczyć ryzyka zachorowania na chorobę zwyrodnieniową stawów, jednak można je zmniejszyć dbając o aktywność fizyczną i zachowując prawidłową masę ciała. Należy także pamiętać, że nie jest wskazane wykonywanie czynności, które nadmiernie obciążają stawy. Należy unikać noszenia ciężkich przedmiotów  oraz długotrwałego stania i klęczenia.