Diagnostyka i leczenie otyłości

Istotnym elementem diagnostyki osoby z nadwagą i otyłej jest wywiad. Wywiad obejmuje początek otyłości, jej rozwój i postęp w latach oraz obciążenie rodzinne otyłości. Wywiad powinien obejmować również informacje dotyczące chorób towarzyszących. Do niezwykle ważnych informacji należą także: sposób żywienia, poziom aktywności fizycznej, palenie tytoniu, spożycie alkoholu i stosowane leki. Znacząca jest ocena motywacji pacjenta, jak i poziom jego oczekiwań co do przyszłej masy ciała. W badaniu ocenia się BMI, WHL i ciśnienie tętnicze. W przypadku podwyższonego ciśnienia tętniczego wskazane jest wykonanie całodobowego pomiaru RR przy pomocy Holtera ciśnieniowego. Jeśli chodzi o badania dodatkowe, należy wykonać:

• poziom glukozy na czczo i ewentualnie doustny test tolerancji glukozy OGTT-75 g
• profil lipidowy - stężenie w surowicy krwi cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL, HDL, trójglicerydów
• poziom TSH - (wstępny profil tarczycowy)
• ocena czynności wątroby: AST, ALT, GGTP
• EKG
• stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi - badanie w kierunku dny moczanowej
• profil hormonalny - zależnie od zleceń lekarza
• pomiar składu ciała metodą bioimpedancji - TANITA

Obecnie metodami o najbardziej praktycznym zastosowaniu w badaniu składu ciała są metody bioimpedancji (BODYSTAT, OMRON, TANITA). Metoda ta polega na pomiarze oporu elektrycznego, jaki stawia tkanka tłuszczowa podczas przepływu niewielkiego impulsu elektrycznego między dwoma elektrodami znajdującymi się w kontakcie ze stopami pacjenta.

Leczenie otyłości obejmuje trzy przedziały czasowe, których celami są redukcja masy ciała do poziomu zaplanowanego na początku leczenia, utrzymanie zredukowanej masy ciała i praca nad utrwaleniem nawyków żywieniowych i sportowych, a także zapobieganie ponownemu przytyciu. Osoby podejmujące leczenie muszą zrozumieć, że nadwaga i otyłość są chorobami przewlekłymi i zwiększona aktywność fizyczna, jak i kontrola dotycząca jakości i ilości spożywanych pokarmów będzie ich dotyczyć dożywotnie. Zmniejszenie masy tkanki tłuszczowej wymaga wprowadzenia trwałej zmiany nawyków żywieniowych. Należy pamiętać, że wszelkiego rodzaju cudowne diety, kuracje odchudzające mają charakter krótkotrwały i prowadzą do powstawania efektu jo-jo. Wszelkie działania o charakterze kuracji, czyli krótkoczasowe nie wpływają w sposób trwały na spadek ilości tkanki tłuszczowej. Tylko trwała zmiana nawyków żywieniowych, a właściwie stała zmiana nawyków żywieniowych prowadzi do sukcesu, jakim jest trwała redukcja nadwagi i otyłości, która utrzymuje się przez dziesięciolecia.

Kuracja odchudzająca wymaga wytrwałości i wyrzeczeń. Niezbędna jest silna motywacja. Dla wzmocnienia motywacji do realizacji celu, jakim jest zmniejszenie masy ciała, należy zwrócić uwagę na wynikające z niej korzyści. Do korzyści tych należą: poprawa stanu zdrowia, zwiększenie wydolności fizycznej, poprawienie figury, możliwość atrakcyjniejszego ubierania się. Wszystkie te elementy poprawiają motywację, która ułatwia przezwyciężyć przykrości towarzyszące zmniejszeniu masy ciała. Do tych utrudnień należą: uczucie głodu, konieczność poświęcania czasu na planowanie posiłków, rozdrażnienie, utrudnienia związane z jedzeniem poza domem.

Kilka porad praktycznych:

Konieczne jest jedzenie śniadań. Śniadanie to najważniejszy posiłek dnia. Popełnienie błędu żywieniowego w czasie śniadania przynosi nam najmniejszą szkodę. Ponieważ przed nami cały dzień aktywności i mamy szansę zużytkować dodatkową dawkę energetyczną.

Ważnym elementem dnia jest drugie śniadanie, które możemy wykorzystać na zjedzenie dziennej porcji owoców - węglowodany.

Kolejnym ważnym posiłkiem jest obiad, który najlepiej, żeby był jednodaniowy. Jeśli zupy to takie, które dają dobry stopień zasycenia przy jednoczesnej niskiej dawce węglowodanów łatwo wchłanialnych (makarony, ryż, ziemniaki). Do polecanych zup należy zaliczyć zupę rybną, grochową, fasolową, krupnik.

Kolacje powinny być spożywane najpóźniej trzy godziny przed położeniem się spać. Powinny mieć charakter czystobiałkowy. Do białkowych produktów zaliczamy: jajka, ryby, mięso. Z posiłków kolacyjnych powinny być całkowicie wyeliminowane węglowodany. Dopuszcza się włączenie warzyw do posiłku białkowego. Jedzenie owoców w godzinach wieczornych jest oczywistym błędem.

Wysiłek fizyczny:

Bardzo istotną rzeczą jest, żeby wysiłek fizyczny wykonywany przez osobę pragnącą schudnąć działał najefektywniej jeśli chodzi o zmniejszenie tkanki tłuszczowej. Częstość uprawiania wysiłku fizycznego w początkowym okresie nie może być zbyt duża, a jego natężenie powinno być dostosowane do początkowej wydolności osoby odchudzającej się. Należy tutaj pamiętać, że osoby z dużego stopnia nadwagą i otyłością mają podniesioną przeponę i zmniejszoną przez to powierzchnię oddechową, a także większe zapotrzebowanie na tlen. Siedemdziesiąt procent efektywnie działającej masy mięśniowej to nogi, a więc każdy wysiłek wykonywany przy pomocy nóg będzie dawał największe efekty. Szczególnie początkowo nie może on być zbyt intensywny, należy w nim umieścić krótkie trzy czterominutowe przerwy w celu wyrównania niedotlenienia. Należy pamiętać, że częstość wykonywania wysiłku fizycznego powinna być dostosowana do możliwości życiowo-czasowych pacjenta. Nie można polecić młodej matce wychowującej dzieci, aby sześć razy w tygodniu chodziła na siłownie ponieważ jej obowiązki rodzinne całkowicie to wykluczają. Poziom i częstość wysiłku muszą być dostosowane do rzeczywistych możliwości osoby odchudzającej się.

Napisany przez www.medimedic.pl: 2017-06-27