Osteoporoza jest najczęstszą chorobą metaboliczną kości. Polega na uogólnionym obniżeniu masy kości, co skutkuje znacznym ich osłabieniem i skłonnością do złamań. Szczyt wytrzymałości kości przypada na około 20 rok życia. Począwszy od 3 dekady życia kości ulegają powolnemu osłabieniu. W pewnym momencie kości stają się tak słabe, że jesteśmy narażenie na złamania niskoenergetyczne, czyli takie, w których niewielki upadek lub uderzenia mogą spowodować złamanie. Szacuję się, że złamania niskoenergetycznego dozna 1/8 Polek po 50 roku życia. Osteoporoza częściej dotyka kobiety, co jest związane z gwałtownym spadkiem masy kości po menopauzie. Estrogeny, których stężenie przed menopauzą jest wysokie, wywierają działanie ochronne na kości. W okresie pomenopauzalnym dochodzi do spadku stężenia estrogenów, co skutkuje wysokim ryzykiem osteoporozy u kobiet. Ten typ osteoporozy nazywany jest osteoporozą pierwotną. Oprócz osteoporozy pierwotnej wyróżniamy osteoporozę wtórną. Jest ona spowodowana niektórymi chorobami lub lekami. Najczęstsze przyczyny tego typu osteoporozy to: cukrzyca, nadczynność tarczycy, choroby układu pokarmowego, przewlekłe leczenie glikokortykosterydami.
Na tempo rozwoju osteoporozy mają wpływ liczne czynniki takie jak: predyspozycje genetyczne, odżywianie, styl życia i choroby towarzyszące. Do utrzymania prawidłowej funkcji kości niezbędna jest prawidłowa podaż wapnia i witaminy D. Kobiety po menopauzie i osoby w wieku podeszłym powinny spożywać 1200-1400 mg wapnia dziennie. Niedobory witaminy D są powszechne na naszej szerokości geograficznej. W Polsce zaleca się suplementację witaminy D w dawce 800-2000 IU/dobę w okresie od września do kwietnia, a u osób w podeszłym wieku (>65rż.) przez cały rok, pomimo tego wciąż niewiele osób suplementuje witaminę D. Negatywny wpływ na kości wywiera również alkohol i palenie papierosów.
Osteoporoza długo przebiega bezobjawowo. W większości przypadków chory zdaje sobie sprawę z choroby po doznaniu złamania spowodowanego stosunkowo niewielkim urazem np. upadkiem z pozycji stojącej, czasem do złamań dochodzi nawet bez urazu. Do najczęstszych złamań osteoporotycznych zaliczamy:
Złamania dalszego końca kości promieniowej. Najczęściej dochodzi do nich przy upadku z wysokości ciała i próbie podparcia się ręką.
Złamania trzonów kręgów, czyli złamania kompresyjne kręgosłupa. Są najczęstszymi złamaniami osteoporotycznymi. Tylko 30% związane jest z upadkiem. Może do nich dojść nawet przy normalnej codziennej aktywności (kichanie, podnoszenie przedmiotów).
Złamania końca bliższego końca kości udowej. Najczęściej spowodowane są upadkiem. Złamania kości udowej są bardzo niebezpieczne, mogą powodować długotrwałe unieruchomienie, a nawet śmierć. Większa część osób po tym złamaniu nigdy nie wraca do sprawności sprzed złamania.
Napisany przez www.medimedic.pl: 2017-07-31