WZW typu B

Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZWB) jest zakażeniem wywołanym przez wirusa HBV (Hepatitis B Virus),który jest wirusem ludzkim (można się nim zarazić tylko od człowieka), wybiórczo atakującym komórki wątroby. Jest to wirus występujący powszechnie na świecie, znacznie częściej w krajach Europy wschodniej, Azji, Afryce czy Ameryce środkowej. W Polsce średnia zapadalność wynosi około 5/100000 osób rocznie. Do czynników ryzyka rozwoju zakażenia należą:

Bliski kontakt z osoba zainfekowaną wirusem WZWB (partner seksualny)
Liczne zabiegi wymagające naruszania ciągłości tkanek (zabiegi, iniekcje, hemodializa)
Korzystanie z wątpliwej jakości usług kosmetycznych (kolczykowanie, tatuaże)
Liczni partnerzy seksualni, homoseksualizm mężczyzn
Uzależnienie od narkotyków podawanych drogą dożylną, używanie tych samych igieł przez kilka osób)
Narażenie związane z wykonywanym zawodem – kontakt z krwią (personel medyczny)

Istnieje kilka dróg, którymi może dojść do zakażenia, w każdej z nich niezbędny jest jednak kontakt z krwią lub płynami tkankowymi osoby chorej: droga pozajelitowa ( głównie przez skażoną krew lub zanieczyszczone nią narzędzia- w szpitalach, zakładach kosmetycznych, u narkomanów), droga płciowa  wirus przenosi się podczas kontaktów seksualnych), droga okołoporodowa  (z matki na dziecko podczas porodu).

Wirus HBV jest niezwykle odporny na wysoką temperaturę. Ginie dopiero po przynajmniej 30 min w temperaturze 160 stopni, dlatego też pomimo zachowania odpowiedniej higieny w szpitalach i zakładach kosmetycznych, może dojść do zakażenia w przypadku zabiegów operacyjnych lub skaleczenia. Drugą cechą charakteryzującą wirusa jest jego niewielka ilość niezbędna do zakażenia drugiej osoby. Wystarczająca jest już ilość krwi chorego niewidoczna gołym okiem. Z tego powodu niezwykle ważne jest, aby przed planowanymi zabiegami chirurgicznymi, pobytami w szpitalu, wizytach w zakładach kosmetycznych upewnić się, czy byliśmy szczepieni na WZW B. Ponadto wirus nie jest obecny tylko we krwi, ale we wszystkich wydzielinach i wydalinach człowieka, w tym w spermie i śluzie dróg rodnych kobiety – dlatego możliwe jest zakażenie się przez niezabezpieczone kontakty seksualne.

Tuż po zakażeniu zainfekowana osoba początkowo czuje się dobrze, gdyż okres do wystąpienia pierwszych objawów wynosi od 28 do nawet 160 dni (średnio około 70-80). Około 2/3 zakażeń to zakażenia bezobjawowe, a tylko 1/3 osób rozwija ostrą odpowiedź na obecność wirusa. Obraz kliniczny ostrej infekcji może być bardzo różny. Początkowe objawy infekcji są niecharakterystyczne, mogą przypominać rozpoczynającą się grypę czy przeziębienie. Należą do nich: gorączka,  nudności, wymioty, zwiększona męczliwość, bóle stawowe i mięśniowe, bóle brzucha. W następnej, bardziej zaawansowanej fazie zakażenia pojawiają się żółtaczka (żółte zabarwienie skóry oraz białek oczu),  uporczywy świąd, powiększenie wątroby, a także ciemne zabarwienie moczu i jasny stolec.  U 1% zakażonych pacjentów może dojść do piorunującej niewydolności wątroby, gdzie jedynym ratunkiem jest przeszczepienie narządu.

Na obecność ostrego zakażenia mogą wskazywać:

Wzrost poziomu transaminaz (AspAT, AlAT)
Wzrost poziomu bilirubiny
Pojawienie się antygenu HBsAg oraz przeciwciał charakterystycznych dla odpowiedniej fazy zakażenia
Większość osób po przejściu ostrego zakażenia zdrowieje (zakażone komórki wątroby giną i są zastępowane przez zdrowe), lecz  5-10 % przypadków ostrego zakażenia ulega przemianie w zakażenie przewlekłe (ciągła obecność wirusa w komórkach wątroby i niszczenie kolejnych, nowopowstałych komórek). W czasie przewlekłego WZWB dochodzi do niszczenia wątroby i zastępowaniu jej prawidłowego miąższu przez tkankę włóknistą . Prowadzi to do rozwoju marskości wątroby, która staje się niewydolna i przestaje pełnić swoją rolę w organizmie. Do objawów marskości wątroby należą między innymi: wodobrzusze, pajączki naczyniowe, zaburzenia krzepnięcia, uporczywy świąd. Marskość wątroby jest także stanem, który może prowadzić do rozwoju raka wątroby, nowotworu o bardzo poważnym rokowaniu i dużej śmiertelności.  Przewlekłe WZW B jest więc szczególnie niebezpieczną sytuacją, gdyż wiążę się z podwyższonym ryzykiem raka wątroby.

Czy zatem możliwe jest aktywne zapobieganie zakażeniu?

Działania umożliwiające uchronienie się przed zakażeniem wirusem HBV można podzielić na nieswoiste i swoiste. Do nieswoistych należą przestrzeganie zasad zapobiegania zakażeniom w placówkach ochrony zdrowia, gabinetach kosmetycznych, studiach tatuażu, używanie sprzętu jednorazowego użytku, badanie dawców krwi i narządów. Do metod swoistych należą stosowane powszechnie szczepienia i immunoglobulina anty-HBV (stosowana tylko w wyjątkowych sytuacjach).

W Polsce szczepienia przeciwko WZWB należą do podstawowego kalendarza szczepień dzieci. Osoby, które nie zostały zaszczepione w wieku dziecięcym, mogą przejść szczepienie w dowolnym wieku. Szczególnie istotne jest to dla osób o zwiększonym ryzyku zakażenia tj: pracowników medycznych, osób dializowanych, przewlekle chorych z dużym ryzykiem zakażenia, chorych przygotowywanych do zabiegów operacyjnych. Schemat podstawowy  to 3 dawki szczepienia w schemacie 0,1 i 6 miesięcy, podawane w iniekcji domięśniowej w mięsień naramienny. Należy pamiętać, że szczepienie  noworodków na WZW B pojawiło się w Polsce dopiero w latach 90 (od 1996 szczepione są wszystkie noworodki urodzone w Polsce) – osoby urodzone wcześniej wciąż mogą być niezaszczepione i narażone na zakażenie. Po zaszczepieniu nie ma konieczności podawania dawek przypominających w przyszłości.

W naszym centrum medycznym istnieje możliwość wykonania pełnego cyklu szczepień przeciwko WZW typu B.

Napisany przez www.medimedic.pl: 2017-11-15